Gemeente Geetbets: Start werking trajectcontrole in onze gemeente vanaf 1 augustus 2024
Beste inwoners,
Graag willen we jullie allemaal op de hoogte brengen dat vanaf 1 augustus 2024 het systeem van de trajectcontroles op de zes locaties in onze gemeente in werking zal treden. Begin 2021 keurde de Vlaamse regering een decreet goed dat lokale besturen de mogelijkheid geeft om GAS-boetes uit te schrijven voor kleinere snelheidsovertredingen op wegen waar een beperking tot 30 of 50 kilometer per uur geldt. Heel wat steden en gemeenten in Vlaanderen maakten hiervan intussen gebruik en dit is niet helemaal onbegrijpelijk. Zo onder andere is dit systeem reeds in werking bij de buren van Zoutleeuw en Linter sinds mei 2024 en ook al eerder in bijvoorbeeld Bekkevoort en Glabbeek. Op 21 december 2023 keurde de voltallige gemeenteraad van Geetbets met éénparigheid van stemmen de locaties van de trajectcontroles en de samenwerking met TaaS goed.
Waarom maken wij als kleine gemeente ook gebruik van trajectcontroles op ons grondgebied?
Als motivatie wordt vaak als eerste aangehaald dat dit leidt tot de verhoging van de verkeersveiligheid, een duurzame snelheidsbeheersing, een eerlijke en betrouwbare handhaving en een verhoogde bewustwording en naleving van de verkeersregels. En dat is ook zo. Maar we mogen niet ontkennen dat er ook een belangrijk financieel aspect is dat mee een rol speelt. Voor het ontstaan van GAS 5, werden alle boetes uitsluitend geïnd door de federale overheid, Justitie. Een zeer klein deel van deze boetes vloeit terug naar de politiezones onder de noemer van een boetefonds.
Onze gemeente behoort tot de politiezone Hageland samen met de gemeenten Kortenaken, Bekkevoort, Glabbeek en Tielt-Winge. Onze politiezone heeft een jaarlijkse begroting van ongeveer 7,2 miljoen euro. Jaarlijks dient hiervan ongeveer 40% bijgedragen te worden door de gemeenten zelf. Voor Geetbets betekende dat de voorbije 10 jaren een vaste bijdrage van € 410.000,00. In 2024 steeg de bijdrage voor Geetbets naar € 489.000,00, of ongeveer 80 euro per inwoner. De meerjarenplanning van de politiebegroting voorziet ook de volgende jaren dat dit bedrag zal stijgen.
Daar de federale inkomsten van het boetefonds jaar na jaar zullen dalen door het stijgend aantal trajectcontroles via GAS 5, zal ook de bijdrage vanuit dit boetefonds aan de politiezones de volgende jaren niet meer stijgen, integendeel. Ook dit verschil zal in de toekomst gecompenseerd moeten worden door de deelnemende gemeenten van de betrokken politiezone. Hier moet je als gemeente de keuze maken. Betalen we de steeds stijgende bijdrage aan de politiezone via de personenbelasting en de onroerende voorheffing (“kadastraal inkomen”) van mijn inwoners of proberen we de stijgende bijdrage te betalen via alternatieve inkomsten, in dit geval via de snelheidsovertreder van deze trajectcontroles.
Het huidige aantal snelheidsovertredingen in Geetbets op jaarbasis varieert tussen 1100 en 2500 per jaar, kleine en zware overtredingen samen. Meestal werden er de voorbije jaren per week twee flitscontroles gehouden op ons grondgebied van telkens 1,5 uur, op afwisselende locaties. Uit het proefproject van VLAIO in 2021 weten we dat we dagelijks meer dan 1.400 doorgaande bezoekers in onze gemeente passeren.
De installatie van trajectcontroles houdt ook een financieel risico in. De kostprijs van een dergelijke installatie bedraagt ongeveer 210.000 euro per traject. Voor onze zes trajecten zou dit dan 1.260.000 euro betekenen. Het consortium TaaS, Trajectcontrole as a Service, biedt de gemeente Geetbets de mogelijkheid de verkeersveiligheid te verhogen via trajectcontroles zonder zelf een financieel risico te lopen.TaaS draagt het exploitatierisico en is verantwoordelijk voor de realisatie, exploitatie, onderhoud en financiering van het systeem van de trajectcontroles.In ruil hiervoor heeft het consortium recht op een concessievergoeding van € 29,04 per verwerking van een vaststelling.
De politiezone Hageland staat in voor het tijdig verwerken van de overtredingen door een daartoe bevoegde vaststeller, die wettelijk een operationeel lid van de politie dient te zijn. De verdere procedure dient te worden afgehandeld door de sanctionerend ambtenaar. Een sanctionerend ambtenaar stelt de gasboete op (boete tussen 53 euro en 163 euro). Wij werken samen met C-Smart (Cipal) als sanctionerend ambtenaar. Ook C-Smart rekent een kostprijs voor haar diensten namelijk 6,05 euro per boete.
Uit de resultaten van de huidige mobiele flitscontroles merken we op dat vooral op de doorgangswegen o.a. Verdaelstraat en Borgloonstraat, meestal één bestuurder op 5 te snel rijdt. Op sommige locaties rijden zelfs 40% van de bestuurders te snel o.a. de Biesemstraat. De lokale bewoners zijn zelf vragende partij voor regelmatige controles. Voor de trajectcontroles willen we ons richten op de invalswegen waar vooral het dagelijkse doorgaand verkeer passeert in ons dorp. Deze inbreuken kunnen dan vanaf 1 augustus 2024 afgehandeld worden via GAS 5.
We hebben als bestuur voorlopig 6 trajecten vastgelegd. In Geetbets op de Glabbeekstraat en Borgloonstraat, in Grazen op de Verdaelstraat en Vijverstraat/Broekstraat en in Rummen op de Kraaistraat en Biesemstraat. Dit geeft ook de mogelijkheid om onze mobiele camera van de politiezone bijkomend in te zetten op andere locaties in onze gemeente.
Het restbedrag van de inningen zullen we dan kunnen gebruiken voor onze verhoogde bijdrage aan de politiezone, we investeren gelijktijdig in verkeersveiligheid en, indien er nog een overschot zou zijn, kunnen we dit gebruiken voor de investering in onze wegen en fietspaden o.a. voor de heraanleg van de Kraaistraat, Ketelstraat, Grote Baan en Oppenstraat in Rummen (2025-2026) en in een latere fase de Verdaelstraat, Bronckaertstraat, Orsmaalstraat en Vijverstraat in Grazen (2027-2028). Deze investering via TAAS zou minstens zes jaren operationeel moeten zijn.
Wij hopen jullie op deze manier grondig geïnformeerd te hebben over de timing en het opzet van de trajectcontroles in onze drie deelgemeenten. We hopen dat dit zal leiden tot een verhoogde bewustwording van onze inwoners en zeker ook tot een veiliger rijgedrag van de bezoekers en het doorgaand verkeer in onze gemeente.